Người giàu chẳng thể đóng phí tượng thêm mới trương

Thực tế đòi hỏi giáo dục phải đột phá - Thưa ông, vấn đề về trường CLC đang thu hút sự chú ý của dự luận. Ông có thể cho biết cội nguồn của sự xuất hiện loại hình giáo dục trường CLC bắt đầu từ đâu? Đầu tiên xin lưu ý là nền kinh tế chúng ta giờ có các đặc điểm là nền kinh tế thị trường, định hướng xã hội chủ nghĩa, nhiều thành phần, hội nhập với thế giới. Những đặc điểm này luôn chi phối mạnh mẽ giáo dục. TS Hồ Thiệu Hùng:"chẳng thể có chuyện một người giàu sẽ cho con học trường thường ngày đóng mức học phí tượng trưng..." Trong nền kinh tế này khoảng cách giàu nghèo về thu nhập đang ngày càng lớn, cùng với nó là khoảng cách về đời sống, về hưởng thụ y tế, giáo dục... Từ sau 1975, nền GD qua rất nhiều mô hình, công lập hóa tất tật các trường tư để chỉ còn một loại hình trường công lập. Do một mình quốc gia lo không xuể nên phải thực hành xã hội hóa giáo dục chuyển, đa dạng hóa các loại hình trường cùng tồn tại song song với hệ A có hệ B, sau đó thì xuất hiện hệ bán công, tư thục, tư thục, (kể cả quốc tế)… Việc này nhằm huy động dân cùng lo với quốc gia để giáo dục phát triển về cả số lẫn chất lượng. Nền kinh tế Việt Nam phải hội nhập với thế giới, giáo dục cũng phải phục vụ cho mục đích này, đào tạo nguồn nhân công đủ trình độ hội nhập với thế giới. Giáo dục hội nhập phải là nền giáo dục tiên tiến, có nội dung, phương pháp tốt, ứng dụng các thành quả khoa học kĩ thuật. Nhưng trong điều kiện hiện với đầu tư kinh phí èo uột từ quốc gia và mức đóng góp hạn chế của dân, nền giáo dục nước ta chưa thể là nền giáo dục tiên tiến được. Riêng trong lĩnh vực tài chính thì giáo dục đang vướng nghị định 49/2010/ NĐ-CP quy định học phí không quá 5% mức thu nhập của dân cư trong vùng. Điều này là khôn cùng bất hợp lý khi những người nghèo thu nhập theo đầu người 1 triệu đồng/ tháng và những người giàu, người có thu nhập đầu người 1 triệu đồng/ ngày cũng phải đóng một mức học phí như nhau. Như vậy vô hình trung trường công lập thuần túy, “truyền thống” lại đang ưu ái người giàu, một kiểu ưu ái mà chính người “giàu” cũng không ham. Rõ ràng Thực tế đang đỏi hỏi nền giáo dục phải mở đường và có sự đột phá để trở thành công bằng và tiền tiến, đủ sức hội nhập hơn. Hiện nay trường được coi là trường CLC là trường có trang thiết bị đương đại tiên tiến, lớp học chỉ 30 học sinh (lớp bình thường 45 học sinh), học cả ngày tại trường, đóng học phí cao hơn, do vậy trả là trả thủ lao cho đay đả cao hơn. Nhờ vậy đay đả làm việc tận tình hơn, có điều kiện để săn sóc chu đáo học trò hơn do bớt tình trạng “chân ngoài dài hơn chân trong” …. Không phải thu phí cao là chất lượng cao - Để được công nhận là trường chất lượng cao, theo ông cần có những tiêu chí nào? Không phải trường công lập nào cũng có thể trở nên trường CLC. Không phải cứ thu học phí cao là thành CLC vì học phí cao chỉ là điều kiện cần, cần chứ chưa đủ. Trường CLC phải có tiêu chí rõ ràng về chất lượng học sinh, cam kết công khai với từng lớp, có đề án phấn đấu để đạt đủ những tiêu chuẩn đã cam kết…được các nhà quản lý giáo dục dựa vào đó để xác nhận trường CLC. Các nhà quản lý giáo dục bây giờ phải xây dựng và công khai các tiêu chí đó. Một trường không thực hành nổi cam kết thì không còn được xác nhận là CLC nữa. Khi chuyển một trường thành trường CLC cơ quản quản lý giáo dục phải thực hành nguyên tắc “hai không”. Một làkhông để con nít trên địa bàn thiếu chỗ học tại trường công lập, nói cách khác phải xây trường đủ số chỗ cho mọi con nít trong độ tuổi phổ cập bậc trung học có chỗ học. Thứ haikhông được điều đay nghiến giỏi ở những trường công lập thường để tăng cường cho trường công lập CLC như kiểu trường chuyên. Các trường công lập CLC phải tự đào tạo cha nội, tự tuyển lấy nguồn, không được “rút ruột” từ các trường khác. Bởi thế chẳng thể ào ạt đưa một loạt trường năm trước thông thường, năm sau thành CLC. Việc phát triển CLC phải có lịch trình đồng thời phải có quy ước rõ ràng. Chả hạn: Sau một số năm hoạt động, trường được công nhận là trường CLC phải: Chuyển thành trường công lập tự thu, tự chi. Nghĩa là không nhận tiền từ ngân sách nhà nước nữa mà phải nhường hẳn phần “bánh” của mình cho các trường công lập thường. Đảm trách nhiệm vụ trọng điểm CLC, nghĩa là có thể chuyển giao những phương pháp dạy học tiên tiến, mới, tẩm bổ giáo viên cho các trường công lập. Và dành một tỷ lệ % nào đó cho những HS nghèo học xuất sắc tại trường công lập thường qua học. Nếu thực hiện các bước đi thận trọng, rõ ràng, thực hiện đúng nguyên tắc “2 không” kể trên thì trường CLC chất lượng cao sẽ không gây phản cảm mà ngược lại. Trường CLC sẽ tạo điều kiện tốt cho bố toàn tâm với nghề, nâng cao tay nghề, nhập khẩu được những phương pháp tốt nhất để học trò học tốt, được đào tạo thành nguồn nhân lực có chất lượng đủ hội nhập với thế giới.. Đó là mô hình tiên tiến mà GV các trường công lập khác có thể tham quan học tập tại chỗ, không phải ra nước ngoài. - Theo ông các mô hình giáo dục tồn tại từ trước tới nay khác mô hình chất lượng cao chỗ nào? vì sao mô hình trường CLC đến nay mới được đặt ra nhưng vẫn còn tranh biện? Tất cả các mô hình giáo dục dù ra đời trước hay sau đều hướng đến mục đích đào tạo nhân công đáp ứng nhu cầu phát triển xã hội và kinh tế. Cũng như từng lớp phải chấp nhận có người giàu trước, người giàu sau, có vùng giàu trước, vùng giàu sau, GD phải ưng có trường tiến lên trước hội nhập trước, trường đi theo sau hội nhập sau. Đừng vì “công bằng” mà trì kéo nhau cùng nghèo, cùng lạc hậu. Nền giáo dục nước ta đã đi mò mẫm đi qua nhiều loại hình trường nhưng vẫn chưa đáp ứng được đề nghị hội nhập. Nay thực tại cho phép xây dựng một loại hình mới là trương CLC có thể đáp ứng được nhu cầu của một xã hội nhất định nào đó có điều kiện, đáp ứng được yêu cầu của việc đào tạo nhân công cho hội nhập thế giới. TS Hồ Thiệu Hùng:"Học phí cao chỉ là điều kiện cần, không là điều kiện đủ để có CLC.." Hài lòng nền kinh tế nhiều thành phần thì phải có chuyện giàu nghèo - Quan điểm tranh luận mổ xẻ vấn đề không phải thu học phí cao là có chất lượng cao, bằng chứng là số đông học sinh giỏi đậu thủ khoa khi vào đại học lại thuộc nhà nghèo, số đông học trường làng. Theo ông, nên giải thích vấn đề này như thế nào? Tôi xin nhắc lại học phí cao chỉ là điều kiện cần, không là điều kiện đủ để có CLC...Những học sinh nghèo học ở trường làng, trường xã đóng học phí thấp, không được học trong điều kiện tốt nhưng các em nào mà thành học sinh giỏi thì phải có ý chí tự học rất cao. Những em đó đậu điểm rất cao thì không có gì khó hiểu. Học trò ở thành phố thường mắc bệnh yếu khả năng tự học do hay được đay “vẽ đường”, “chở” đến đáp số của bài toán. Những em này khi gặp dạng bài quen thì sẽ làm rất nhanh, kết quả tốt nhưng gặp dạng lạ thì “thua”. Trong khi đó những em học trò ở nông thôn không được dạy thêm sẽ tự mày mò đến tận gốc để hiểu vấn đề, nên em nào giỏi đích thực sẽ đạt được điểm cao khi thi. Một số con nhà nghèo học xuất sắc nhưng ở mặt bằng chung nếu so sánh tỷ lệ đỗ ĐH giữa học sinh nông thôn với học sinh ở thành phố thì vùng nông thôn vẫn có điểm thi thấp hơn. Chính do vậy nên Bộ GD-ĐT mới có điểm cộng cho các khu vực khó. - Có quan điểm cho rằng trường CLC là trường dành cho con nhà giàu, ông nghĩ thế nào? Mình đã ưng nền kinh tế nhiều thành phần thì phải có chuyện giàu nghèo. Không thể có chuyện một người giàu sẽ hài lòng đi một chiếc xe giống người nghèo, cho con học trường thông thường đóng mức học phí “biểu tượng” ... Phải hài lòng có bộ phận giàu lên trước, hưởng thụ cao hơn số đông còn lại. Cần nhớ rằng nếu trường CLC nhường phần "bánh ngân sách" cho trường công lập bình thường khác thì đó chính là cách nhà nước điều tiết thu nhập có lợi cho người nghèo. - Ông có e sợ rằng, nhờ học ở trường CLC, đạt được trình độ hội nhập với thế giới thì học trò nơi đây sẽ ra nước ngoài để làm việc, sinh sống, nước mình bị chảy máu chất xám hay không? Đã ưng sống trong thế giới hội nhập phải chấp thuận cuộc chơi bị “thất thoát chất xám”. Chỉ có thể hạn chế việc này bằng cách lôi kéo những người gốc Việt ở nước ngoài trở về bằng những chính sách hợp lý. Lê Huyền